“Als we in 2050 circulair willen zijn, vraagt dat nu om actie. Hoe we die transitie uiteindelijk vormgeven, is een opgave van overheid en ondernemers samen”, zegt Yvonne van Delft wethouder Werk, Inkomen en Cultuur van de gemeente Leiden. Haar collega Jacco Knape, wethouder van Katwijk met onder andere duurzaamheid in zijn portefeuille kan zich daar volledig in vinden. “Onze ondersteuning op circulariteit is nog niet voldoende. Dat moet en kan beter. Ik verwacht dat het Bouwprogramma daarin voor ons een belangrijke rol gaat spelen.”
Bouwen
De stip aan de horizon is voor de twee wethouders helder: in 2050 is de Nederlandse economie volledig circulair. “Daar gaan we als regio stapsgewijs naar toe”, zegt Van Delft. De gemeente Leiden heeft daarvoor drie lijnen uitgezet: circulair bouwen, verwaarden van reststromen en inkoop. “De komende jaren moeten we in Leiden 8500 nieuwe woningen bouwen. Dan is het belangrijk om tot goede voorbeelden te komen als het gaat om het herontwerpen van producten om hergebruik van product en materialen te maximaliseren”, vertelt de Leidse wethouder. “We trekken bij onze aanpak graag met de regiogemeenten op om kennis en ervaring uit te wisselen.” Jacco Knape knikt en zegt: “Wij gaan bijvoorbeeld in Valkenburg een heel nieuw dorp bouwen met maar liefst 5000 woningen. De vraag is hoe kunnen we dat op een andere manier doen die past bij deze tijd en waar we later geen spijt van krijgen. Om kennis op te halen en te delen zijn we daarom als Leidse regio lid geworden van Cirkelstad. We verwachten veel van dit netwerk dat ondernemers en gemeenten samenbrengt.”
Opschalen
Volgens het tweetal is het delen van kennis dus heel belangrijk. Knape: “Dit jaar heeft Van der Hulst Bouwbedrijf uit onze regio de duurzaamheidsprijs gewonnen met een concept van een demontabele woning. Dat voorbeeld is er nu. De volgende vraag is ‘hoe schaal je dat op en wat kun je daarvan in Valkenburg gebruiken?’ En kunnen zij op hun beurt met de aanwezige kennis en ervaring het Bouwprogramma naar een hoger plan brengen?” Ook Van Delft ziet de meerwaarde van het Bouwprogramma in het realiseren van goede voorbeelden en het delen van kennis. “Juist die community is belangrijk, omdat je elkaar nodig hebt om verder te komen.”
Tussen de oren
Beiden zijn al geruime tijd actief op het vlak van circulariteit maar zien ook dat het nog niet bij iedereen tussen de oren zit. “In de transitie die we in Katwijk maken op het gebied van duurzaamheid zag ik dat het thema circulaire economie wat onderbelicht blijft. Ook bij het bedrijfsleven zijn nog niet zoveel ontwikkelingen als op andere thema’s zoals bijvoorbeeld de energietransitie.” Yvonne van Delft geeft daarvoor als verklaring dat zowel het bedrijfsleven als de lokale overheid op dat gebied al erg veel moet. “We zijn als gemeente heel actief bezig met de energietransitie en private partijen zijn daar goed bij betrokken. Voor de circulaire economie geldt dat de Rijksoverheid wel de stip aan de horizon heeft gezet, maar het vooralsnog voor een belangrijk deel aan provincie en gemeenten overlaat om daar te komen. Kortom, we moeten met concrete circulaire projecten nu expertise opbouwen om de doelstellingen ook daar te halen.”
Dwingende hand
Tegelijkertijd vindt zij dat een dwingende hand van de overheid soms wel kan helpen. “We hebben tijdens de Leidens ontzetviering in oktober aan de horeca de eis gesteld dat er met statiegeld op bekers zou worden gewerkt. Dit om zwerfafval fors terug te dringen. En je zag dat door die eis er door alle horeca met één systeem werd gewerkt.” Knape: “In Katwijk zijn we bezig met de pilot aardgasvrije wijken waar we gaandeweg bekijken wat voor regelgeving nodig is om een en ander te versnellen. Ik denk dat die manier van werken met het Bouwprogramma ook kennis op gaat leveren op welke wijze regelgeving een circulaire economie dichterbij kan brengen. Maar laten we dat eerst met elkaar ontdekken en doen, dat wil zeggen: gemeenten en ondernemers samen. Ik zie ook dat de gedachte van circulariteit in allerlei initiatieven steeds meer terrein wint. De tijd is er echt rijp voor.”
*Vanaf 1 januari worden de zes gemeenten in de Leidse regio lid van Cirkelstad en vormen daarmee Cirkelstad regio-071. Dit doen zij onder de vlag van Economie071, de economische samenwerking in regio Leiden. Deze samenwerking zorgt voor actieve kennisuitwisseling en samen optrekken in de circulaire opgave. www.economie071.nl
Wethouders Jacco Knape en Yvonne van Delft
